Down memory lane

Peddelend langs Duitse dreven gaan mijn gedachten vaak alle kanten op. Vandaag viel de eer te beurt aan enkele voormalige middelbareschoolleerkrachten. We beginnen met "Glaudefrau", in de wandelgangen de naam voor mevrouw Glaudemans, docente Duits en de vrouw van collega annex conrector, de heer Glaudemans. Een markante verschijning, niet in de laatste plaats door de dikke lagen maskara, waarmee zij zich dagelijks harnaste. Je rook haar al van verre aankomen. Een leerling werd door haar steevast aangesproken met enkel de eerste lettergreep van des leerlings achternaam. Zo was ik "Herr Kretsch", mijn toenmalige boezemvriend Olaf Eenstroom "Herr Ein", usw. En als ze de kans kreeg ergens nog een Umlaut tussen te wurmen dan liet ze die gelegenheid niet onbenut. Zo was Japie van Leeuwen "Herr Löw", Rob van Zadelhoff werd "Herr Zädel". Ooit maakte ik tijdens een schoolskivakantie samen met haar zoon Koos een bijna fatale afdaling. Als het toen mis was gegaan, zou mijn naam voor altijd met de hare verbonden zijn geweest. Regelmatig bad ze een leerling een kopje koffie voor haar te halen bij de schoolkantine. "Met of zonder...?". "Mit oder ohne...?" was één van haar gevleugelde uitdrukkingen. Vanwege die aardige alliteratie natuurlijk.

Tja, leerlingen om een boodschap sturen. Daarin stond ze bepaald niet alleen. Het waren nog feodale tijden in de jaren 70 van de vorige eeuw. Zo was er geschiedenisleraar Modderman, anders dan zijn naam wellicht zou doen vermoeden, een uiterst gedistingeerd heerschap, steevast in driedelig pak met een horloge in vestzak, waarmee hij nauwkeurig de duur van de overhoring, - "En dan wil ik nu voor klas mijn goede vriend..., nee mijn lieve vriendin" (golf van verlichting bij de heren der schepping), "nee, mijn goede vriend" ("Aaargh") - waarmee ieder lesuur steevast begon, bepaalde. Als hij trek kreeg in een kop koffie met een versnapering dan gaf hij dat als volgt te kennen: "Mijnheer/Mejuffrouw..., spoedt u als een gezwinde hinde naar het etablishement van de heer van de Brink" (uitbater van de schoolkantine) " en breng mij op een zilveren tableau, zonder één druppel te morsen, een kopje koffie met een gevulde koek.".

Zijn collega Haagsma had er ook geen problemen mee. Hij was het type leraar bij wie je een abonnement op een proefwerkpunt had. Dat werd namelijk niet bepaald op grond van de geleverde prestatie, maar op grond van wat hij dacht dat je waard was. Dat kon ook makkelijk, want zijn vragen waren altijd in de vorm van "Schets een beeld van..." bv "de Franse Revolutie". Het antwoord kon dus nooit goed of fout zijn. Ik was geabonneerd op een 7. Ik heb van hem ook nooit, anders dan een keer een 7- of 7+, een ander cijfer gekregen. Hij was een notoire kettingroker en als hij weer eens door zijn cigaretten heen was, wees hij vaag in je richting met het verzoek "Ach, ga jij eens naar beneden en haal voor mij een pakje Pall Mall zonder filter, wil je?". Die verslaving zou hem enige jaren later fataal worden. Het was op de dag van de diploma-uitreiking van mijn broers, die de mavo met goed gevolg hadden doorlopen. Ons werd medegedeeld dat de heer Haagsma in voorgaande nacht aan een hartaanval was bezweken. Uit piëteit met de nabestaanden kregen alle leerlingen die dag verder vrijaf. Terwijl ik met klasgenoten op het schoolplein het gebeuren een plaats poogde te geven, kwamen mijn broers - niet in het minst onder de indruk van het behaalde resultaat, want mavo was ver onder hun niveau/het was alleen even niet anders op dat moment - met het verzoek of ik het thuisfront wilde inlichten over het feit dat ze geslaagd waren. Zij zouden met enkele medeleerlingen de stad ingaan. Aangeslagen kwam ik thuis. Mijn moeder bevroor ("Ze zijn gezakt!"). "Mijnheer Haagsma is overleden". Ik weidde vervolgens over het droeve voorval uit. Pas na enige tijd meldde ik dat Peter en Tom waren geslaagd. "Maar dat wist je zeker al?". "Guus, hang de vlag uit!" gilde mijn moeder naar mijn vader boven in zijn werkkamer. "Ze zijn geslaagd!". Ik krijg het nog vaak te horen.

Reacties